Polubowny podział majątku

Podział majątku to niewątpliwie bardzo skomplikowany i złożony proces. Kwestia ta najczęściej pojawia się w momencie rozwiązania małżeństwa. Nie da się ukryć, iż spory sądowe potrafią ciągnąć się latami, dostarczając niepotrzebnego stresu i nerwów obydwu stronom. Nie zawsze jednak organem rozstrzygającym musi być sąd. Warto wiedzieć, że istnieje możliwość polubownego podziału majątku. Z całą pewnością jest to jeden z najłagodniejszych, a zarazem najtańszych sposobów, zmierzających do zamknięcia pewnego rodzaju w życiu. Jakie przedmioty zaliczamy do wspólnoty majątkowej? Dlaczego warto zdecydować się na polubowny podział majątku? Przeczytaj poradnik i dowiedz się więcej!

Majątek wspólny a osobisty

Wraz z dniem zawarcia ślubu pomiędzy małżonkami tworzy się tzw. wspólność majątkowa. Obejmuje ona wszystkie przedmioty stanowiące majątek, nabyte w trakcie trwania małżeństwa przez obydwie bądź jedną ze stron. Oznacza to, że odtąd małżonkowie wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe, a co za tym idzie - razem gromadzą pieniądze pobrane z tytułu wynagrodzenia za pracę, jak również dochody z prowadzonej działalności gospodarczej. Należy nadmienić, że w tym przypadku nie ma znaczenia, czy pracuje jedna, czy dwie osoby, bowiem majątek jest gromadzony jako jedność. W skład majątku wspólnego wchodzą również środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego obojga małżonków oraz kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie.

Kluczowe jest odróżnienie majątku wspólnego od osobistego. Majątek osobisty należy tylko i wyłącznie do jednego z małżonków. Podlegają mu przedmioty, które zostały zgromadzone przed nastaniem wspólności majątkowej, czyli przed zawarciem związku małżeńskiego. W skład majątku osobistego wchodzą: dobra odziedziczone lub otrzymane w spadku (o ile spadkodawca nie zaznaczył, że przekazuje je obojgu małżonkom), przedmioty niezbędne do zaspokajania podstawowych potrzeb (ubrania, elementy higieny osobistej itd.), środki uzyskane jako odszkodowanie w wyniku trwałego uszkodzenia ciała bądź rozstroju zdrowia, nagrody za osiągnięcia osobiste (premia w pracy), środki z praw autorskich oraz praw pokrewnych.

Jak wygląda podział majątku wspólnego?

Bez wątpienia jedną z najważniejszych kwestii przy podziale majątku wspólnego jest określenie, co tak naprawdę wchodzi w jego skład. Nie da się ukryć, że w tym przypadku bardzo często dochodzi do konfliktów, ponieważ nie da się jasno określić, kto i w jakim stopniu dołożył się do zakupu np. domu, czy też samochodu. Nierzadko w grę wchodzi surogacja, czyli zastąpienie jednego majątku drugim. Nadrzędnym celem takiej operacji jest zachowanie wartości majątku osobistego. Surogacji podlegają między innymi odszkodowania, nagrody pieniężne za osobiste osiągnięcia, nieruchomości, czy prawo odrębnej własności do lokalu.

Nie da się ukryć, iż zarówno kobieta, jak i mężczyzna, pozostając w związku małżeńskim zwykle nie rozgraniczają majątku, a gromadzą go wspólnie. Sprawa zaczyna się nieco komplikować, gdy dochodzi do rozwodu. Oczywiście, możemy rozpocząć postępowanie sądowe, jednak należy liczyć się z tym, że sąd nie zawsze dzieli majątek równo (żądanie jednej ze stron). W wyniku tego jeden z małżonków może poczuć się po prostu poszkodowany. Ugoda majątkowa może zostać zawarta u notariusza bezpośrednio po orzeczeniu rozwiązania małżeństwa lub będąc jeszcze w separacji, przed wnoszeniem sprawy o podział majątku wspólnego. W tym celu byli małżonkowie polubownie rozstrzygają kwestie majątkowe oraz dokonują rozliczeń w oparciu o majątek osobisty.

W takiej sytuacji musimy przygotować umowę podziału majątku wspólnego. Bezwzględnie należy wziąć pod uwagę równy udział drugiego małżonka w majątku wspólnym. W przypadku, gdy dokument będzie niezgodny z przepisami prawa lub z zasadami życia społecznego, można będzie go uznać za nieważny. Jeśli byli małżonkowie mimo próby ugodowej nie mogą się porozumieć, sprawa musi trafić do sądu, jednak trzeba wiedzieć, że trwa to bardzo długo, ponieważ sąd zobowiązany jest do powołania biegłego. Generuje to także dodatkowe koszty sądowe.

Intercyza w formie aktu notarialnego, czyli ochrona majątku przed podziałem

Intercyza to umowa zawierana pomiędzy mężem i żoną, która wprowadza rozdzielność majątkową w trwającym związku małżeńskim. Innymi słowy, jest to ustanowienie rozdzielności majątkowej. Nie bez przyczyny dokument ten uważany jest za skuteczną ochronę dóbr majątkowych, jeśli miałoby dojść do rozwodu. Na intercyzę można zdecydować się jeszcze przed zawarciem ślubu, jak i w trakcie trwania małżeństwa. Nie da się nie zauważyć, że na podpisanie takiego dokumentu decyduje się niewiele par w Polsce. Być może wynika to z przeświadczenia, iż intercyza to pewnego rodzaju nieufność w stosunku do partnera. Tymczasem tego rodzaju dokument całkowicie rozwiązuje sprawę podziału majątku wspólnego. Dodatkowo stanowi on zabezpieczenie majątku przed postępowaniem egzekucyjnym w razie gdyby jedna ze stron się zadłużyła.

Intercyza sporządzana jest w formie aktu notarialnego. Wszystkie ustalenia dotyczące posiadania majątku osobistego małżonka są dokładnie określone w dokumencie. Jeśli dotychczas został zgromadzony jakikolwiek majątek wspólny, należy go podzielić na równe części (za zgodą obydwu stron). Co więcej, zarówno żona, jak i mąż mogą niezależnie dysponować swoją majętnością. Decydując się na sporządzenie intercyzy należy pamiętać, iż taki dokument nie działa wstecz. Oznacza to, że nie będzie ona miała żadnej mocy względem zobowiązań, które powstały jeszcze przed złożeniem podpisu na dokumencie. Wbrew pozorom takie rozwiązanie może okazać się bardzo korzystne dla obu stron.

Pozasądowy podział majątku po rozwodzie - korzyści

• Małżonkowie samodzielnie i dobrowolnie dzielą się zgromadzonym majątkiem wspólnym,
• Ugodowy podział majątku wspólnego to bez wątpienia ograniczenie nerwów i stresu towarzyszącego sprawie sądowej,
• Pozasądowy podział majątku przebiega szybko i sprawnie,
• Takie rozwiązanie to spora oszczędność czasu, jak również kosztów (brak konieczności powoływania biegłego),
• Bezproblemowy dostęp do dobrego notariusza,
• Zawarta ugoda w sprawie kwestii podziału majątku wspólnego ma taką samą moc prawną, jak orzeczenie wydane przez sąd.

Podsumowanie

Zgodnie z treścią Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w dniu zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy żoną i mężem powstaje wspólność majątkowa. Dzięki temu mogą razem dbać o gospodarstwo domowe, gromadzić fundusze oraz nabywać wartościowe przedmioty. Szereg wątpliwości pojawia się, gdy dążymy do rozwiązania małżeństwa i chcemy dokonać podziału majątku. W tej niecodziennej sytuacji bez wątpienia warto znaleźć nić porozumienia i zdecydować się na podział majątku polubowny. Takie rozwiązanie ma sporo zalet - pozwala nie tylko zaoszczędzić czas i pieniądze, ale również przekłada się na komfort psychiczny. Pozasądowe załatwienie spraw odbywa się znacznie szybciej niż postępowanie sądowe.