Pomoc prawna - tel: 691 395 793 - e-mail: wielgus.m@o2.pl

Jak wygląda proces odrzucenia spadku w imieniu dziecka?

18.03.2025

Dziedziczyć mogą zarówno osoby dorosłe, jak i niepełnoletnie. Przepisy prawa umożliwiają spadkobiercom odrzucenie spadku. Decyzję o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku w imieniu dzieci podejmują rodzice lub opiekunowie prawni. Aby, skutecznie odrzucić spadek w imieniu małoletniego konieczne jest podjęcie odpowiednich kroków prawnych. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak wygląda proces odrzucenia spadku w imieniu małoletniego, zapraszamy do lektury poniższego tekstu.

Z czym wiąże się przyjęcie spadku?

Spadek to całość praw i obowiązków majątkowych, które po śmierci spadkodawcy zostają przekazane jego spadkobiercom. Kwestie związane z dziedziczeniem reguluje prawo spadkowe, które precyzuje zasady związane z przejęciem majątku. Momentem otwarcia spadku jest chwila śmierci spadkodawcy. Spadek może obejmować zarówno aktywa, jak i pasywa. W skład aktywów wchodzą m.in. nieruchomości, środki pieniężne, a także wartościowe przedmioty, takie jak samochody czy dzieła sztuki. Z kolei pasywa to zobowiązania finansowe, takie jak kredyty czy pożyczki.

Przyjęcie spadku wiąże się nie tylko z uzyskaniem praw do majątku, ale także z przejęciem obowiązku uregulowania wszelkich zobowiązań finansowych pozostawionych przez spadkodawcę. Dziedziczenie przez małoletnich może wiązać się z poważnym ryzykiem, zwłaszcza gdy zadłużenie przewyższa wartość majątku spadkowego. W takich przypadkach rodzice lub opiekunowie prawni, kierując się dobrem dziecka, powinni dokładnie przeanalizować sytuację i rozważyć odrzucenie spadku w jego imieniu. Taka decyzja może ochronić małoletniego przed negatywnymi skutkami finansowymi.

Jaka jest rola opiekuna prawnego?

Opiekun prawny odgrywa kluczową rolę w procesie odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka. To na nim spoczywa obowiązek podjęcia wszelkich działań mających na celu ochronę interesów dziecka. Odrzucenie spadku przez małoletniego dziecko jest możliwe wyłącznie za zgodą sądu opiekuńczego, a opiekun prawny pełni funkcję reprezentanta dziecka w toku postępowania.

Po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego opiekun musi odrzucić spadek w imieniu dziecka. Sytuacja wygląda nieco inaczej, gdy odrzucenie spadku następuje w trakcie toczącego się postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. W takiej sytuacji zgoda sądu opiekuńczego nie jest potrzebna. W zamian, wniosek o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku należy złożyć bezpośrednio w sądzie spadku, który prowadzi dane postępowanie.

Jaki jest termin na odrzucenie spadku?

Termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku jest jasno określony w przepisach prawa i wynosi sześć miesięcy od momentu, gdy spadkobierca dowiedział się o swoim powołaniu do spadku. W przypadku małoletniego dziecka ten termin liczony jest od chwili, gdy rodzic lub opiekun prawny dziecka dowiedział się o tym, że dziecko zostało powołane do spadku.

W sytuacji, gdy odrzucenie spadku w imieniu dziecka wymaga zgody sądu opiekuńczego, termin sześciomiesięczny ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania o wyrażenie tej zgody. Oznacza to, że czas potrzebny na uzyskanie decyzji sądu opiekuńczego nie jest wliczany do wspomnianego okresu sześciu miesięcy.

Kiedy odrzucenie spadku nie wymaga zgody sądu?

Aby, odrzucić spadek w imieniu dziecka nie zawsze konieczne jest uzyskanie zgody sądu opiekuńczego lub sądu spadku. W przypadku, gdy rodzic, który już wcześniej odrzucił spadek, zamierza zrobić to również w imieniu dziecka, możliwe jest skorzystanie z uproszczonej procedury. Jednakże, aby było to możliwe, muszą zostać spełnione określone warunki.

Przede wszystkim dziecko musi być powołane do dziedziczenia wyłącznie z tego powodu, że rodzic odrzucił spadek. Oznacza to, że proces ten może zostać przeprowadzony tylko przez rodzica, któremu przysługuje władza rodzicielska. Dodatkowo, drugi rodzic posiadający władzę rodzicielską musi wyrazić zgodę na takie działanie lub wspólnie z drugim rodzicem dokonać odrzucenia spadku. Jeśli dziecko ma rodzeństwo, które także jest uprawnione do dziedziczenia, spadek powinien być odrzucony również przez nie.

Na czym polega odrzucenie spadku przez małoletniego?

Jeżeli odrzucenie spadku nie następuje w trakcie toczącego się postępowania o stwierdzenie nabycia spadku konieczne, jest przeprowadzenie odpowiedniego postępowania. Ze względu na brak pełnej zdolności do czynności prawnych u małoletnich, odrzucenie spadku w ich imieniu wymaga podjęcia odpowiednich kroków przez osobę, której w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska. W pierwszej kolejności konieczne jest złożenie wniosku do właściwego sądu rejonowego w celu uzyskania zgody na odrzucenie spadku w imieniu dziecka. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji sądu możliwe jest przystąpienie do kolejnego etapu, czyli złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku. Tę czynność można wykonać zarówno w sądzie, jak i u notariusza.

Jak sporządzić wniosek o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego?

Sporządzając wniosek o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego, należy zadbać o to, aby zawierał on wszystkie niezbędne informacje. W dokumencie powinny znaleźć się szczegółowe dane o wnioskodawcach, czyli rodzicach lub opiekunach prawnych, takie jak imię, nazwisko, numer PESEL oraz adres zamieszkania. Dodatkowo konieczne jest podanie pełnych danych małoletniego.

Kluczowym elementem wniosku jest jego uzasadnienie. Sąd opiekuńczy podejmuje decyzje, kierując się dobrem dziecka, dlatego istotne jest szczegółowe wyjaśnienie, dlaczego odrzucenie spadku jest dla niego korzystne. W sytuacji, gdy spadek obciążony jest długami, należy wykazać, w jaki sposób przyjęcie spadku mogłoby wpłynąć negatywnie na sytuację finansową dziecka w przyszłości. Argumentacja powinna być poparta odpowiednimi dowodami np. dokumentami potwierdzającymi istnienie zadłużenia wchodzącego w skład spadku lub zaznaniami świadków.

Sąd zwykle udziela zgody na odrzucenie spadku, w sytuacji, gdy spadek obciążony jest długami, a wartość majątku nie przewyższa zobowiązań. W przypadku, gdy sąd odmówi wyrażenia zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego, istnieje możliwość odwołania się od tej decyzji. W tym celu należy w ciągu siedmiu dni od ogłoszenia decyzji wystąpić o sporządzenie pisemnego uzasadnienia orzeczenia. Po otrzymaniu uzasadnienia wnioskodawcy mają dwa tygodnie na wniesienie apelacji do sądu wyższej instancji.

Jak złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku?

Po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego rodzic lub opiekun prawny powinien jak najszybciej złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku. Oświadczenie to można złożyć w sądzie lub u notariusza. Ważne jest, aby działać niezwłocznie, ponieważ opóźnienia mogą prowadzić do niepożądanych konsekwencji prawnych. Należy zaznaczyć, że złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku wiąże się z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów. Jeżeli oświadczenie składane jest w sądzie, opłata wynosi 100 zł.

Jakie dokumenty należy przedstawić w sądzie?

Aby odrzucić spadek w imieniu małoletniego, konieczne jest zgromadzenie odpowiednich dokumentów takich jak akt urodzenia małoletniego dziecka. Niezbędny jest również dowód tożsamości opiekuna prawnego, który składa oświadczenie w imieniu dziecka. Kolejnym istotnym dokumentem jest potwierdzenie odrzucenia spadku przez rodzica, co stanowi podstawę do podjęcia działań w imieniu małoletniego. Dodatkowo należy dostarczyć odpis aktu zgonu osoby, po której spadek jest dziedziczony, oraz prawomocne postanowienie sądu opiekuńczego, które zezwala na przeprowadzenie tej czynności prawnej.

Podsumowanie

Proces odrzucenia spadku przez małoletniego różni się od procedury obowiązującej dorosłych. Kluczowym krokiem jest uzyskanie zgody sądu opiekuńczego, która stanowi podstawę do dalszych działań. Po jej otrzymaniu konieczne jest szybkie odrzucenie spadku, co można zrealizować zarówno przed sądem, jak i u notariusza. Ważnym aspektem jest zgromadzenie wszystkich wymaganych dokumentów i przestrzeganie obowiązujących terminów. W przypadkach, gdy spadek jest obciążony długami, odrzucenie go jest zazwyczaj najlepszym rozwiązaniem, które pozwala zabezpieczyć dziecko przed ryzykiem finansowym.

O autorze

Adwokat Małgorzata Wielgus - Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Od kilkunastu lat prowadzi własną kancelarię adwokacką w centrum Lublina. Wiedza i doświadczenie pozwala jej na codzień prowadzić sprawy z zakresu prawa rodzinnego, cywilnego czy karnego. W wolnych chwilach autorka bloga prawniczego.

Kancelaria Adwokacka
Małgorzata Wielgus

adres: ul. Chopina 12/2, 20 – 023 Lublin
telefon: 691 395 793
e-mail: wielgus.m@o2.pl

Godziny pracy: pon-pt: 8:00 - 16:00

Dodaj opinię o naszej kancelarii