Co to jest list intencyjny?
13.04.2023List intencyjny może być sporządzany w różnych przypadkach, od tych dotyczących handlu czy usług, aż po sytuacje związane z zatrudnieniem. Taki dokument to nic innego jak wyrażenie woli współpracy. List intencyjny można więc otrzymać np. po pozytywnym zakończeniu etapu rekrutacji w firmie. Czy jest on jednak naszą gwarancją otrzymania zatrudnienia?
Jakie są skutki podpisania listu intencyjnego? Co jeszcze warto wiedzieć o tym dokumencie? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz w niniejszym artykule. Sprawdź koniecznie!
Czym jest list intencyjny?
Czym jest list intencyjny? Listem intencyjnym nazywamy wstępną, pisemną deklarację zamierzeń swoich działań prawnych, handlowych czy biznesowych. Taki dokument nie wiąże składającego ani przyjmującego. Może zostać wystawiony zarówno przez osoby prawne, jak i fizyczne. Jeżeli jednak jego treść zawiera informacje dotyczące porozumień przedkontraktowych, należy uznać je za wiążące w sposób prawny.
List intencyjny jest pierwszym dokumentem deklarującym wolę współpracy po przeprowadzeniu negocjacji (lub jeszcze w trakcie negocjacji). Powinien określać zakres przyszłych działań i umów albo zarys planów danego projektu. Na jaki czas można zawrzeć list intencyjny? Decyzja ta należy do stron lub wystawcy listu.
List intencyjny to dokument dotyczący nie tylko przedsiębiorców pozostających w stosunkach handlowych, ale też innych podmiotów. Powszechnie używany jest on również przez pracodawców, którzy chcą w ten sposób zapewnić potencjalnych pracowników, że wykazują zainteresowanie ich kandydaturą na wybrane stanowisko i są gotowi do nawiązania współpracy.
Osoba pragnąca zawrzeć umowę, może wyrazić to w liście intencyjnym skierowanym do innej osoby, prosząc ją jednocześnie o potwierdzenie (w odrębnym piśmie lub w odesłanej kopii). Podpisanie listu intencyjnego może odbyć się również elektronicznie.
Jakie elementy powinien zawierać list intencyjny? Listy intencyjne mogą zawierać zobowiązanie do prowadzenia negocjacji w dobrej wierze czy do nierenegocjowania wypracowanych uzgodnień, a także deklarację dokonania odpowiedniej wpłaty czy upoważnienie do rozpoczęcia oznaczonych prac.
Zasadniczą funkcją takiego dokumentu jest wyrażenie woli stron do zawarcia w przyszłości definitywnej umowy. Właśnie dlatego wiele osób składa wypowiedzenia w obecnych firmach dopiero po otrzymaniu listu intencyjnego.
List intencyjny - co powinien zawierać?
List intencyjny nie nosi cech pisma formalnego, dlatego też bywa sporządzany w dowolnej formie. Dla przykładu list intencyjny od potencjalnego pracodawcy może mieścić w sobie wolę zawarcia umowy wyrażoną pisemnie oraz takie elementy jak:
- nazwa stanowiska, miejsce pracy i zakres obowiązków,
- oferowane wynagrodzenie,
- dane stron,
- data i miejsce podpisania dokumentu,
- podpisy obu stron,
- określenie warunków współpracy,
- data rozpoczęcia współpracy lub podpisania dokumentu zwanego umową przyrzeczoną,
- dodatkowe konsekwencje negocjowania w złej wierze,
- informacje na temat możliwości wypowiedzenia listu przez każdą ze stron wraz z określeniem skutków.
Skutki prawne listu intencyjnego
Podpisując list intencyjny, warto wiedzieć, że nie jest on uregulowany w przepisach prawnych. To dokument, który powoływany do życia zostaje przez podmioty kierujące się praktyką i doświadczeniem, a nie konkretną ustawą. W orzecznictwie nie jest on traktowany jako zobowiązanie, dlatego też nie wywołuje skutków prawnych. Oznacza to, że nie mamy możliwości dochodzenia przed sądem zawartych w nim ustaleń. To tylko rodzaj obietnicy złożonej na piśmie, czyli wyrażenie woli stron do zawarcia w przyszłości dokumentu definitywnego.
Wyjątkiem może być jednak sytuacja, w której jedna ze stron rozpocznie negocjacje z konkurencyjną firmą w tej samej sprawie. Wówczas można zostać pociągniętym do odpowiedzialności wskutek naruszenia interesu umowy.
Pamiętajmy także, że to treść listu intencyjnego, a nie tytuł pisma świadczy o jego charakterze. Jeżeli jego brzmienie będzie można zinterpretować jako treść innego rodzaju dokumentu (np. umowy o pracę czy przedwstępnej), strony takiego listu będą miały możliwość dochodzić właściwych roszczeń.
Negocjacje w złej wierze - co warto wiedzieć?
Jak już wiemy, list intencyjny nie wywiera skutków prawnych. Jeżeli więc strony nie wywiążą się z postanowień zawartych w dokumencie, nie ma prawnej możliwości zaskarżenia zobowiązania. Warto jednak pamiętać, że zgodnie z art. 72 § 2 Kodeksu cywilnego, strona, która prowadzi negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów i składa swojemu kontrahentowi pozorne oświadczenie, może zostać zobowiązana do naprawienia wyrządzonej szkody.
List intencyjny a umowa przedwstępna
Umowa przedwstępna, w przeciwieństwie do listu intencyjnego, wywołuje skutki prawne. Jest umową cywilno-prawną, dlatego też jej kwestie uregulowane są w Kodeksie cywilnym. Dzięki podpisaniu umowy przedwstępnej obie strony - np. pracownik i pracodawca - będą mieli pewność, że dojdzie do zatrudnienia. To też gwarancja dla pracownika, który jest jeszcze związany umową z poprzednim pracodawcą, np. na czas trwania wypowiedzenia.
Co więcej, definicję umowy przedwstępnej znajdziemy w KC, a dokładnie w art. 389, § 1. Z kolei § 2 art. 389 odnosi się do sytuacji, w której nie został oznaczony termin zawarcia umowy przyrzeczonej. Pokrzywdzonej stronie może też przysługiwać żądanie zawarcia takiego dokumentu z wykorzystaniem drogi sądowej.
Uchylenie się od zawarcia umowy przedwstępnej a prawo
Skutki uchylenia się od zawarcia umowy przedwstępnej znajdziemy w art. 390 KC, § 1, § 2 oraz § 3, przy czym:
- § 1 mówi o żądaniu naprawienia szkody, z uwzględnieniem tego, że obie strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania,
- § 2 mówi o sytuacji, w której strona uprawniona może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej,
- § 3 mówi m.in. o tym, że roszczenia wynikające z umowy przedwstępnej przedawniają się po roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta.
Umowa przedwstępna powinna zawierać takie elementy jak: dane obu stron, miejsce wykonywania obowiązków, wysokość wynagrodzenia, wymiar pracy czy termin zawarcia umowy o pracę i inne istotne postanowienia (lub np. określenie stron umowy, cenę i przedmiot sprzedaży). Czasami taka umowa zawiera również wzmiankę o wysokości odszkodowania, w przypadku rezygnacji z umowy.
Zawarcie umowy przyrzeczonej
Umowa przyrzeczona jest bardzo ściśle powiązania z umową przedwstępną. To dokument popularny szczególnie na rynku nieruchomości. Umowę przyrzeczoną zawiera się na podstawie ustaleń, które strony określiły w umowie przedwstępnej.
Podsumowanie
List intencyjny jest dokumentem, który może być etapem towarzyszącym zakończeniu negocjacji biznesowych i przewiduje możliwość nawiązania współpracy. Stanowi więc pewnego rodzaju oświadczenie woli. List intencyjny może być zawierany pomiędzy przedsiębiorcami lub przedsiębiorcami a potencjalnymi pracownikami. Nie jest wiążący i nie powoduje konsekwencji prawnych, chociaż wycofanie się z obietnicy bywa nietaktowne. W pewnych okolicznościach list intencyjny może wystarczyć pracownikowi, by poczuł się bezpiecznie podczas podejmowania decyzji o zmianie miejsca zatrudnienia.
Jeżeli listy intencyjne nie są wiążące prawnie, to czy warto je podpisywać? Tworzenie listów intencyjnych potwierdza na piśmie intencje obu stron, często wskazuje kierunek dalszych negocjacji i może też określać plan współpracy.
Natomiast w przypadku, gdy zależy nam na pewnego rodzaju przyrzeczeniu, zamiast listu intencyjnego, warto wystąpić o umowę przedwstępną. To rodzaj umowy, który uregulowany jest w Kodeksie cywilny i pozwala dochodzić praw poszkodowanego w przypadku, gdy druga strona wycofa się z uzgodnionych postanowień.